Shiro Utsuri en Sumi – De verschillen bij Koi tussen zwart en wit
Shiro Utsuri is een Koi variëteit die vele hobbyisten aanspreekt vooral door het dynamische verschil tussen zwart (sumi) en wit (shiroji). Daarnaast is een Shiro Utsuri voor vele een grote uitdaging, zowel in het vinden van een goede Shiro als wel het grootbrengen van een Shiro Utsuri.
Niet alleen voor hobbyisten is dit moeilijk, ook voor kwekers is een Shiro een moeilijke variëteit om uit te selecteren. De eerste culling is niet zo’n probleem omdat dan alleen de volledig zwarte als eerste worden geselecteerd, het probleem voor de kweker begint bij 10-15 cm.Hier moet de kweker al belangrijke beslissingen nemen terwijl het wit dan vaak gewoon nog geel is. Begrijpelijk dat juist nu heel veel ervaring om de hoek komt kijken.
Wat dat betreft hebben wij als hobbyisten het iets makkelijker, met de nadruk op iets zeker als we het over Tosai hebben. Vaak zijn we geobsedeerd door het zwart terwijl op deze leeftijd eigenlijk het wit veel belangrijker is. Net als bij andere variëteiten is de ‘kleur’ wit van zeer essentieel.
Dit stukje zou dus eigenlijk over wit moeten gaan maar wit laat zich moeilijk uitleggen op papier daarnaast hebben onze Japanse vrienden weinig begrippen die op wit slaan en die nader uitgelicht kunnen worden.
Opkomend menware – Urushi Zumi – Motoguro
Bij het beoordelen van het zwart bij een jonge shiro moeten we nooit uit het oog verliezen dat de ontwikkeling van het zwart lang kan duren, vier tot vijf jaar kan normaal zijn Zeker het zwart op het hoofd(menware) kan lang op zich laten wachten. Geef de hoop dus niet te vroeg op.
Vaak komt het zwart dof/mat en zonder glans over, dit soort sumi is niet zo gewenst en wordt Nabe-Zumi genoemd. Het woord Nabe is afgeleid van de kleur zwart die we wel eens onderin een pan zien als we de aardappels te lang hebben laten opstaan, een bruin zwarte kleur.
Een kenmerk van Nabe-Zumi is dat het onderhevig is aan externe factoren zoals bijvoorbeeld temperaturen, de Shiro ziet er in de zomer anders uit dan in de winter. Hon-Zumi is zwart van een betere kwaliteit dan Nabe-Zumi. Hon Zumi is zwart dat vrij donker en blauwachtig overkomt. Dit soort sumi is stabiel en heeft veel minder last van externe factoren.
Het beste sumi wat op een Shiro te vinden is wordt Urushi-Zumi genoemd. Dit Sumi is donker en compact een heeft een fantastische glans. Het verschil tussen Nabe-Zumi en Urushi-Zumi is zo groot dat elke beginnende hobbyist dit verschil kan waarnemen als beide soorten sumi zich te samen in de bowl bevinden.
Ato sumi (opkomend) – wegtrekkend sumi
Goed, Sumi ontwikkelt zich langzaam en als het dan eindelijk naar jaren op zijn top is zien we vaak een blauw rand aan de voorkant van het patroon, dit heet Sumi-Sashi.
Sumi sashi – nabe sumi
Nabe-Zumi ontwikkelt zich sneller dan Hon en Urushi-Zumi, vaak zien we bij Nabe-zumi dan ook dat de aflijning tussen het zwart en wit niet scherp is. Let daarom ook vaak op het staarteinde van een Shiro want hier is dit euvel vaak te zien.
Zoals al in het begin aangeven blijft het lastig een jonge Shiro te selecteren zeker omdat zwart van een jonge shiro(Funa-Zumi) nog lastig in te schatten is. Vergeet niet dat er genoeg vrij witte Shiro zijn waar later ineens zwart naar boven kan komen op een plaats waar we het niet verwachten dit zwart(Ato-Zumi) is dan vaak van zeer goede kwaliteit. Ato Zumi is dus zwart wat uit het niets opkomt, men noemt dit ook wel eens nieuw sumi.
Het zwart in de borstvinnen (Motoguro) is geen vereiste maar heeft zeker als het over beiden borstvinnen gelijkmatig is verdeeld een meerwaarde. Ook de aflijning van het Motoguro kan iets zeggen over de kwaliteit van het Sumi. Het hoeft geen betoog dat we dit het liefst scherp zien, we zeggen dan dat het Motoguro een goede Kiwa heeft. Let dus bij aanschaf van een Shiro op de bouw,het wit en de kwaliteit van het ontwikkelde zwart, en het liefst in deze volgorde.
John de leur
www.chikarakoi.nl
